Spośród niebezpieczeństw zagrażających
obiektom zabytkowym do głównych zaliczyć należy pożar.
W wyniku pożaru obiekt najczęściej ulega bezpowrotnemu zniszczeniu,
gdyż jego skutki w większości przypadków są nieodwracalne.
Główne przyczyny pożarów w obiektach zabytkowych to:
- Nieostrożność przy obchodzeniu się z ogniem otwartym, tj. zaprószenie ognia wskutek nieświadomości, lekkomyślności lub niedbalstwa.
- Wady instalacji i urządzeń elektrycznych, w tym: prowizoryczne wykonanie instalacji elektrycznych i oświetleniowych, mechaniczne uszkodzenia, kruszenie się, zawilgocenie lub butwienie przewodów, niedbałe montowanie puszek rozgałęźnych i gniazd wtykowych.
- Niewłaściwa oraz niezgodna ze wskazaniami producenta eksploatacja instalacji i urządzeń elektrycznych, odgromowych, grzewczych, gazowych oraz kominowych.
- Niewłaściwie prowadzone prace remontowe, a zwłaszcza roboty spawalnicze i prace z użyciem ognia otwartego.
- Podpalenia.
- Wyładowania atmosferyczne.
Do najważniejszych czynników mających negatywny wpływ na bezpieczeństwo pożarowe obiektów zabytkowych zaliczyć należy:
- Łatwo zapalna konstrukcja budynku oraz występowanie łatwo zapalnych elementów wykończenia i wyposażenia wnętrz,
- Brak wydzieleń przeciwpożarowych oraz zabezpieczeń środkami ogniochronnymi palnych konstrukcji budowlanych,
- Zastosowanie w trakcie prac renowacyjnych do zabezpieczenia biologicznego drewnianych konstrukcji palnych smarów, płynów i lakierów,
- Brak okresowych badań i przeglądów instalacji i urządzeń,
- Brak wymaganej ilości oraz okresowych przeglądów i konserwacji gaśnic,
- Brak dostatecznych umiejętności w zakresie obsługi gaśnic,
- Brak urządzeń piorunochronnych lub nieprawidłowości w wykonaniu tych urządzeń.
- Brak wyposażenia obiektów w system sygnalizacji pożarowej oraz połączenia tych urządzeń z jednostkami Państwowej Straży Pożarnej,
- Brak dojazdów dla samochodów pożarniczych spowodowany przez ogrodzenie obiektów oraz rosnące wokół obiektów drzewa,
- Brak lub niedostateczne zaopatrzenie w wodę do celów gaśniczych.
- W zakresie utrzymania obiektów:
- Prowadzenie okresowych kontroli, co najmniej raz w roku, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego instalacji gazowych oraz przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych),
- Prowadzenie okresowych badań, co najmniej raz na 5 lat,
polegającej na sprawdzeniu instalacji elektrycznej i piorunochronnej
w zakresie stanu sprawności połączeń, osprzętu, zabezpieczeń
i środków ochrony od porażeń, oporności izolacji przewodów
oraz uziemień instalacji i aparatów.
- W zakresie zabezpieczenia przeciwpożarowego:
- W miarę możliwości palne konstrukcje budowlane zabezpieczać środkami ognioochronnymi,
- Stopniowo wyposażać obiekty w system sygnalizacji pożarowej,
- Zapewnić pełne wyposażenie obiektów w sprawne gaśnice w ilości co najmniej 2kg (lub 3dm3) środka gaśniczego na każde 100m2 powierzchni strefy pożarowej,
- Urządzenia przeciwpożarowe i gaśnice poddawać przeglądom technicznym i konserwacji zgodnie z instrukcją producenta, nie rzadziej niż raz w roku,
- Zaznajomić pracowników z przepisami przeciwpożarowymi.
- Zapewnić samochodom pożarniczym możliwość dojazdu do obiektu oraz źródło wody do celów przeciwpożarowych,
- Użytkować instalacje i urządzenia sprawne technicznie oraz w sposób zgodny z warunkami określonymi przez producenta.
- Nie instalować opraw oświetleniowych oraz osprzętu instalacji elektrycznych ja wyłączniki, przełączniki, gniazda wtyczkowe bezpośrednio na podłożu palnym jeżeli ich konstrukcja nie zabezpiecza podłoża przed zapaleniem.
- Nie używać ognia otwartego w miejscach występowania materiałów palnych oraz nie rozpalać ognisk w sąsiedztwie obiektów,
- Zapewnić aby remonty a w szczególności prace niebezpieczne pod względem pożarowym prowadziły osoby do tego upoważnione oraz posiadające odpowiednie kwalifikacje i znajomość zasad bezpieczeństwa.
- W miarę możliwości zapewnić stały dozór obiektu.
|